سرطان پستان یک غده بدخیم است که از سلولهای بافت پستان منشاءء میگیرد. این سرطان اغلب در زنان ایجاد میشود ولی مردان نیز میتوانند به آن دچار شوند. موضوع صحبت ما در این بخش سرطان سینه در زنان است.
علت سرطان پستان چیست؟
تغییرات مشخصی در DNA سلولهای طبیعی پستان، باعث سرطانی شدن آنها میشود. DNA یک ساختار شیمایی در هر کدام از سلولهای بدن است که ساختار ژنهای ما و دستورالعمل عملکرد سلولها را مشخص میکنند. بعضی از تغییرات ارثی در DNA باعث افزایش ریسک سرطان شده و مسئول بعضی انواع سرطانهای فامیلی میشوند ولی اکثر سرطانهای سینه در اثر آسیب و تغییرات ناگهانی و تصادفی DNA در یک سلول منفرد و نه بهصورت تغییر ارثی طی زندگی طبیعی یک زن ایجاد میشوند. به اینها تغییرات اکتسابی گفته میشود و اکثر انواع سرطانهای سینه در اثر چندین جهش و تغییر اکتسابی در ژن سلول ایجاد میشوند. اما تا امروز علت اغلب این جهشهای اکتسابی که منجر به سرطان سینه میشوند، ناشناخته است.
با وجودی که علت قطعی سرطان سینه شناخته شده نیست، ولی ریسک فاکتور و عوامل خطر مشخصی مرتبط با بیماری شناخته شدهاند. عامل خطرساز، هر چیزی است که شانس فرد را برای ابتلا به بیماری مثل سرطان افزایش میدهد. انواع مختلف سرطان، ریسک فاکتورهای متفاوتی دارند. بعضی از این عوامل خطرساز مثل سیگار کشیدن، الکل و رژیم غذایی قابل تغییر بوده و بستگی به نحوه زندگی فرد دارد. ولی سایر عوامل مثل سن، نژاد و جنس یا سابقه خانوادگی ثابت و غیرقابل تغییرند. ولی داشتن یک عامل خطرساز و یا حتی چند مورد به این معنی نیست که فرد به بیماری دچار میشود.
بعضی زنان با یک و یا چندین عامل خطرساز، هیچگاه به سرطان سینه مبتلا نمیشوند. و نیز اغلب زنان با سرطان پستان هیچ ریسک فاکتور شناخته شدهای ندارند. در نتیجه با وجودی که تمام زنان در ریسک ابتلا به سرطان سینه هستند، عوامل زیر باعث افزایش احتمال ابتلا به بیماری میشوند.
با وجودی که بسیاری از این ریسک فاکتورها شانس ابتلا و پیشرفت سرطان سینه را افزایش میدهند، هنوز مشخص نیست که دقیقاً این عوامل چگونه باعث سرطانی شدن سلولها میشوند.
به نظر میرسد هورمون نقش بسیار مهمی در بعضی از انواع سرطان سینه ایفا میکند ولی نحوه ایجاد و روند آن بهطور کامل شناختهشده نیست. در اینجا ببینید آموزش تصویری خودآزمایی سرطان پستان
شناخت بافت پستان
برای شناخت این بیماری، آشنایی با اصول اولیه، ساختار طبیعی و قسمتهای مختلف بافت پستان بسیار کمککننده است.
بافت پستان خانمها از چندین قسمت تشکیل شده است:
- لوبولها: غددی که شیر تولید میکنند.
- مجاری: لولههای کوچکی که شیر را از غدد تولیدکننده شیر به نوک پستان انتقال میدهند.
بافت چربی که اطراف لوبول و مجاری را فراگرفته است .
بافت همبند و عروق خونی و ...
اغلب سرطانهای سینه از سلولهایی که جدار مجاری را میپوشانند منشاءء میگیرند (و به آنها سرطان داکتال یا مجرایی گفته میشود) . بعضی دیگر از سلولهای غدد ترشحکننده شیر منشاء میگیرند (به آنها سرطان لوبولار گفته میشود) و تعداد کمی از سایر بافتها منشاء میگیرند.
سیستم لنفاوی
سیستم لنفاوی به دلیل اینکه یکی از راههای انتشار سلولهای سرطانی پستان میباشد، بسیار مهم است. این سیستم از قسمتهای متعددی تشکیل شده است.
1. گرههای لنفاوی: تجمعات سلولهای ایمنی کوچک و لوبیایی شکل که با عروق لنفاوی مرتبطند. این سلولها نقش مهمی در مقابله با عفونت ایفا میکنند. عروق لنفاوی مشابه وریدهای کوچکی هستند که بهجای خون مایع شفافی به نام لنف را از بافت پستان خارج میکنند.
سلولهای بافت سرطانی میتوانند وارد عروق لنفاوی شده و از راه آنها شروع به رشد در گرههای لنفاوی کنند. اغلب عروق لنفاوی بافت پستان به گرههای لنفاوی زیر بغل میریزند اگر سلولهای سرطانی به این گرههای لنفاوی زیر بغل راه یابند و رشدشان را ادامه دهند باعث بزرگی و تورم این غدد و گرهها میشوند. تشخیص این که سلولهای سرطانی به این گرهها و غدد لنفاوی انتشار یافتهاند بسیار مهم است. چون انتشار به این گرهها، احتمال انتشار آنها در سیستم گردش خون و گسترش به سایر قسمتهای بدن را بیشتر میکند. و این حالت روی برنامه درمانی مؤثر است.
انواع اصطلاحات مربوط به سرطان سینه
ممکن است برایتان سخت باشد که معنی و مفهوم بعضی واژهها و اصطلاحاتی که تیم پزشکیتان برای صحبت در مورد سرطان سینه بهکار میبرند را متوجه شوید.
در اینجا برای آگاهی بیشتر بعضی کلمات کلیدی که برای توصیف سرطان سینه بهکار میروند آورده شدهاند:
کارسینوم
این واژه برای توصیف سرطانی که از لایه داخلی پوشاننده هر عضوی ایجاد میشود بهکار میرود. تقریباً تمام انواع سرطان سینه از نوع کارسینوم است مثل بافت پستان (چه کارسینوم داکتال (مربوط به مجاری) و چه کارسینوم لوبولار (مربوط به غدد ترشحی)
آدنوکارسینوم
نوعی از سرطان است که از بافت غدهای منشاء میگیرد.
(بافت غدهای شامل بافتی است که موادی تولید و ترشح میکند) لوبولها و داکت و مجاری در بافت پستان، بافت غدهای هستند که وظیفه تولید شیر را بر عهده دارند. در نتیجه سرطانهایی که از این نواحی منشاء میگیرند آدنوکارسینوم نامیده میشوند.
کارسینوم درجا
این اصطلاح برای مراحل ابتدایی سرطان که هنوز سلولهای سرطانی در لایههای سلولی منشاء گرفتة اولیه باقیماندهاند بهکار میرود. در سرطان سینه این اصطلاح به این معنی است که سلولهای سرطانی فقط در مجاری (در نوع کارسینوم داکتال یا مجرایی درجا) و یا فقط در غدد یا لوبول (در نوع کارسینوم لوبولار درجا) موجودند و به بافتهای عمیقتری در بافت پستان و یا سایر اعضای بدن انتشار نیافتهاند. گاهی اوقات به این نوع، سرطان پستان غیرمهاجم هم گفته میشود.
کارسینوم مهاجم و یا نفوذکننده و منتشرشده
سرطان مهاجم، نوعی است که از محدودة لایة سلولی اولیه که از آن منشاء گرفته، تجاوز کرده (برخلاف کارسینوم درجا). اغلب انواع سرطانهای سینه از این نوع مهاجم هستند. چه نوع کارسینوم داکتال و چه نوع کارسینوم لوبولار.
سارکوم
سارکومها سرطانهایی هستند که از بافتهای همبند بدن مثل بافت عضلانی، چربی و یا ساختارهای عروقی خونی منشاء میگیرند. سارکومهای پستان بسیار نادرند.
انواع مختلف سرطان سینه
انواع مختلف سرطان سینه شناخته شدهاند. بسیاری از آنها بسیار نادرند. گاهی اوقات غدههای پستان میتوانند ترکیبی از این انواع و یا مخلوطی از انواع سرطانهای مهاجم و درجا باشند.
1. کارسینوم داکتال (مجرایی) درجا (DCIS)
شایعترین نوع سرطان سینه غیرمهاجم است. و این نوع سرطان مجرایی درجا به این معناست که سلولهای سرطانی تنها در مجاری پستان وجود دارند و از طریق جدار مجاری به داخل بافت پستان منتشر نشده است. تقریباً تمام زنان در این مرحله از سرطان قابل درماناند. اغلب بهترین راه تشخیص این سرطان مجرایی درجا در مراحل اولیه از طریق ماموگرافی است.
2. کارسینوم درجای غدهای (لوبولار)(LCIS)
در این نوع، پروسه بدخیمی از غدد تولیدکننده شیر شروع میشود ولی محدود به این سلولهای غدهای باقی میماند و از جدار لوبولها پیشروی نمیکند. با وجودی که این نوع سرطان لوبولی درجا نیز، سرطان واقعی نیست ولی داشتن این نوع کارسینوم باعث افزایش ریسک ابتلا به سرطان در زنان در آینده میشود. به همین دلیل، انجام ماموگرافی منظم و دقیق در زنان مبتلا به این نوع کارسینوم لوبولار درجا (LCIS) بسیار بسیار مهم است.
3. کارسینوم داکتال(مجرایی) مهاجم و نفوذ کنندIDC))
این نوع کارسینوم شایعترین نوع سرطان سینه است. شروع اولیه آن از مجرایی شیری است. سپس از جدار مجاری عبور، نفوذ و گسترش مییابد و به بافتهای مختلف پستان تهاجم میکند. و از آن طریق میتواند در سایر قسمتهای بدن منتشر شود.
از هر 10 سرطان مهاجم سینه، 8 تا از نوع کارسینوم مهاجم مجرایی یا داکتال است.
4. کارسینوم لوبولار(غدهای) مهاجم و نفوذ کننده (ILC)
این نوع سرطان از غدد شیری یا لوبولها منشاء میگیرند. میتوانند به بقیه قسمتهای بدن پخش شوند. از هر 10 سرطان مهاجم سینه، یکی از این نوع است.
5. سرطان سینه التهابی (IBC)
این نوع غیرشایع سرطان سینه مهاجم 1% -3% انواع سرطان سینه را شامل میشود.
اغلب یک توده مجزا وجود ندارد و در مقابل، پوست پستان قرمز و گرم شده و نمای ضخیم و سوراخ سوراخ مشابه پوست پرتقال پیدا میکند. پستان درگیر ممکن است بزرگتر، سفتتر، دردناک یا همراه خارش شود.
در مراحله اولیه، این نوع سرطان، اغلب با عفونت اشتباه میشود. به دلیل اینکه هیچ توده مشخصی در پستان وجود ندارد، در ماموگرافی قابل تشخیص نیست که باعث میشود تشخیص اولیه این سرطان در مراحل اولیه را سختتر هم بکند. شانس، احتمال انتشار و پیشآگهی آن از سرطان مهاجم لوبولار و یا داکتال بالاتر است.
با تشکر از موسسه تحقیقات ،درمان و آموزش سرطان
ما ما سایت...
ما را در سایت ما ما سایت دنبال می کنید
برچسب : نویسنده : محمد رضا جوادیان mamasite بازدید : 384 تاريخ : چهارشنبه 8 ارديبهشت 1395 ساعت: 3:37